Deall seicosis ôl-enedigol
Mae mamau sydd mewn perygl o ddatblygu'r anhwylder seiciatrig difrifol hwn yn cael eu cefnogi'n well oherwydd gwaith yr Athro Ian Jones a'i dîm.
Cyn rhoi genedigaeth i'w merch, Ella, nid oedd Sally Wilson erioed wedi clywed am gyflwr a fyddai'n newid ei bywyd maes o law.
Doedd Sally ddim yn synnu bod y broses esgor yn boenus ond, wrth i amser fynd heibio, fe ddaeth yn ddryslyd nes iddi golli ei gafael ar amser yn llwyr. Dechreuodd deimlo’n orbryderus a phrin oedd hi'n cysgu. Dechreuodd weld rhithweledigaethau.
Roedd Sally yn dioddef o seicosis ôl-enedigol (PP), anhwylder seiciatrig difrifol sy'n effeithio ar dros 1,400 o fenywod yn y DU bob blwyddyn. Yn nodweddiadol, mae’n dechrau’n sydyn, ac mae’r symptomau megis gweld rhithdybiau (deulsions), dryswch a newidiadau cyson ac eithafol mewn hwyliau, yn gwaethygu’n gyflym. Gall yr anhwylder hwn arwain at salwch difrifol ac mewn achosion prin ond trasig, hunanladdiad.
Ond er gwaethaf ei ddifrifoldeb, hyd at yn ddiweddar, bu diffyg dealltwriaeth am yr hyn sy’n ei achosi a sut y gellid cefnogi menywod yn well. Mae'r Athro Ian Jones a'i dîm wedi bod yn gweithio i newid hynny.
Darllenwch fwy ar wefan Prifysgol Caerdydd