6 December 2023

Mae cronfa grantiau bach a sefydlwyd yn 22/23 i gefnogi gweithgarwch ymchwil cydweithredol ym mhrifysgolion Cymru eisoes wedi cynhyrchu dros £9 miliwn o incwm allanol, a rhagwelir y bydd £5 miliwn arall yn cael ei ddatblygu. 

Nod cronfa grantiau bach Rhwydwaith Arloesedd Cymru (RhAC) yw harneisio cryfderau prifysgolion Cymru i gefnogi twf mewn cipio incwm ymchwil allanol a sicrhau effaith i Gymru.  

Cyfrannodd rownd 2023 y gronfa, a ariannwyd ar y cyd trwy RhAC a Chymru Fyd-eang, gyfanswm o £167,000 i 23 o brosiectau ymchwil ac arloesedd ledled Cymru. Roedd prosiectau'n amrywio o ddulliau seico-ieithyddiaeth arloesol i ddadansoddi patrymau lleferydd ac anadlu, i sut y gall cyfryngau synthetig realistig seiliedig ar Ddeallusrwydd Artiffisial gynorthwyo'r diwydiant ffilm creadigol. 

Gofynnodd Grŵp Meddygaeth Adfywiol Prifysgol Abertawe am gyllid ar gyfer datblygu ac asesu bioddeunyddiau niwro-angiogenetig newydd. Cysylltodd y prosiect â phartneriaid rhyngwladol yng Nghanada a'r Almaen i ddatblygu deunyddiau newydd a all helpu ein cyrff i wella'n gyflymach trwy hyrwyddo twf gwythiennau a nerfau newydd. Rhoddwyd ychydig o dan £10,000 i'r prosiect, ac amcangyfrifir ei fod wedi denu £790,000 mewn arian allanol. 

Ceisiodd y prosiect Dysgu o Bell ar gyfer 4DCymraeg arian i adeiladu ar eu gwaith i greu’r set ddata 4DCymraeg fwyaf ar gyfer cipio Cymraeg cyfoes. Defnyddiwyd y cyllid i ehangu’r astudiaeth beilot gyda mwy o ddata ac i ddatblygu cais mawr i sefydlu grŵp ymchwil iaith-geometreg yng Nghymru. Bydd y prosiect nid yn unig yn darparu system athrawon o bell ar gyfer y Gymraeg, ond hefyd yn arloesi’r technolegau angenrheidiol mewn gwelediad 4D, gan gynorthwyo trawsnewid digidol yng Nghymru. Amcangyfrifir y bydd £5,000 o gyllid sbarduno'r prosiect yn cynhyrchu dros £1 miliwn mewn incwm allanol.  

Dan arweiniad Prifysgol Bangor, dyfarnwyd ychydig o dan £5,000 i’r prosiect Newid Hinsawdd ar sail Lle, a’u galluogodd i wneud cais am gyllid gwerth £2 filiwn. Mae’r prosiect yn adeiladu ar waith ymchwil helaeth blaenorol a pharhaus ledled Cymru a thu hwnt. Ei nod yw galluogi cymunedau lleol i ganfod a gweithredu datrysiadau sy’n seiliedig ar le ar gyfer creu ac arbed ynni trwy declyn ar-lein soffistigedig sy'n gysylltiedig â gwybodaeth arbenigol ac yn seiliedig ar leoedd.  

Dywedodd Dr Lewis Dean, pennaeth RhAC:  

“Rwyf wrth fy modd gyda llwyddiant rownd y llynedd o gyllido grant bach, ac mae'n galonogol iawn gweld pa effaith y gall buddsoddiad ar raddfa fach ei chael pan fyddwn yn gweithio ar y cyd. Mae'r grantiau hyn yn galluogi ymchwilwyr i ddatblygu partneriaethau gweithredol a llwyddiannus, gan roi'r cymorth a'r capasiti sydd eu hangen arnynt i ddatblygu a chyflwyno cynigion allanol llwyddiannus.  

“Rwy’n falch bod RhAC yn gallu cynnig grantiau bach newydd ar gyfer y flwyddyn galendr nesaf, ac edrychwn ymlaen at groesawu ceisiadau rhagorol eto o bob rhan o Gymru

Ceisiadau newydd ar gyfer 2024

Mae'r gronfa o £100k wedi'i sefydlu i gefnogi uchelgais Rhwydwaith Arloesedd Cymru (RhAC) o harneisio cryfderau prifysgolion Cymru i gynorthwyo twf mewn cyrchu incwm allanol ar gyfer ymchwil a sicrhau effaith i Gymru.

Bydd grantiau bach yn cael eu darparu ar gyfer datblygu ceisiadau i gyllidwyr allanol o fewn y DU, Ewrop neu’n rhyngwladol. Bydd y grantiau'n ariannu gwaith grwpiau ymchwil ac arloesedd cydweithredol a arweinir gan Gymru, yn seiliedig ar feysydd o gryfder cydnabyddedig. Byddai grwpiau cymwys yn cynnwys:

  • Grwpiau ymchwil newydd sydd angen cyllid sbarduno i ddarparu capasiti ar gyfer twf partneriaeth, gan eu galluogi i gyflwyno cais am grant allanol.
  • Grwpiau ymchwil cydweithredol sy’n bodoli eisoes a nododd feysydd ymchwil sydd â photensial sylweddol ar gyfer twf, ond sydd angen cymorth ychwanegol i gwblhau cais am gyllid.

Rhaid i bob grŵp ymchwil cydweithredol fod dan arweiniad prifysgol yng Nghymru a chynnwys o leiaf dwy brifysgol arall yng Nghymru. Yr uchafswm sydd ar gael ar gyfer unrhyw brosiect a ariennir gan Grant Bach RhAC yn 2023/24 yw £7.5k.

I wneud cais am grant bach RhAC, dylech lawrlwytho a chwblhau'r ffurflen gais a’i hanfon at innovation.network@uniswales.ac.uk erbyn 29ain Ionawr 2024. Bydd cyflwyniadau’n cael eu hadolygu gan RhAC a bydd penderfyniadau’n cael eu rhannu gydag ymgeiswyr erbyn 1af Mawrth 2024.